سهم اندک ایران در بازار جهانی طلا

با مدارکی که در حال حاضر وجود دارد سابقه این هنر در ایران بیش از هفت هزار سال بوده است. اما این هنر در طول تاریخ دچار نوسانات زیادی شده و در حال حاضر در جایگاه واقعی خود قرار ندارد. با وجود پیشینه و هنرمندانی که در کشور وجود دارد یران باید حرف اول را در این صنعت در دنیا بزند و صادرات بیشتری نسبت به واردات داشته باشد. اما در حال حاضر اکثر کارهای سطح بالا موجود در کشور وارداتی هستند. با وجود این که در موزه ها، طلا و جواهراتی وجود دارد که متعلق به تمدن های خیلی قدیمی است، تنها به عنوان سمبل از آنها نگهداری می شود. امروزه با وجود پیشرفت تکنولوژی باید کیفیت و بالا بردن سطح این هنر و صنعت فکر کرد. مهرداد جلالی پور مدیر سازمان صنایع صادرات و تجارت توسعه پایدار صادرات طلا و جواهر را از مهم ترین اهداف این سازمان ذکر کرد. با توجه به افزایش صادرات این فرایند و جهانی شدن صنعت طلا و جواهر مؤسسات خدماتی باید هرگونه مانعی را از راه بردارند. نظیر بالا نبودن هزینه ها، سرمایه گذاری ثابت، عدم تأثیر نوسانات نرخ ارز و... در حال حاضر اغلب کشورهای دنیا که قدمتی بسیار کمتر از کشور ایران در این صنعت دارند حرفهایی برای گفتن دارند و به پیشرفتهای بسیاری دست پیدا کردند، تایلند، ترکیه، کره جنوبی که تا چند سال قبل از وارد کننده ها بودند امروزه سهم بزرگی در تولید و واردات طلا و جواهر دارند، اما سهم کشور ایران با قدمت چند هزار ساله نسبت به این کشورها در بازار جهانی بسیار ناچیز است. از تدابیری که برای صادر کننده ها در نظر گرفته اعتلای تسهیلات بانکی برای خدمات، اعتلای اعتبارات برای کشورهای خریدار، کاهش متقابل تعرفه ها بین ایران و سایر کشورها است که توسط وزارت بازرگانی صورت می گیرد. همچنین ایجاد شرایط لازم برای شرکتهای بزرگ صادر کننده به منظور افزایش صادرات، لغو قوانین ضدصادرات و معاف بودن از اخذ مجوز برای واردات و صادرات از برنامه دیگر وزارت بازرگانی است.

سهم کوچک ایران در بازار جهانی طلا

حجم تجارت جهانی طلا و جواهر در دنیا ۳۰۰ میلیارد دلار است که بعد از نفت و مواد مخدر بزرگترین حجم بازار جهان در گرو تبادل طلا و جواهر است. سهم ایران از این بازار یک ده هزارم درصد است. آمار صادرات طلا و جواهر در سال ۱۳۸۱ یک و نیم میلیون دلار بوده که در سال ۸۳ این آمار به ۷/۲۸ میلیون دلار رسیده است. یعنی اگر به صورت تقریبی صادرات را ۳۰ میلیون دلار در نظر بگیریم، برای کشوری که یک میلیون و ششصد و چهل کیلومتر وسعت دارد با انواع کانی های معدنی و ذخایر مختلف، نیروی انسانی و قدمت تاریخی این آمار بسیار ناچیز است. در حال حاضر با وجود این که بیش از ۸۰ درصد از سنگ های قیمتی و معادن در کشورهای آسیایی و آفریقایی است، اساس و تعیین اصول اصلی طلا و جواهر در دست کشورهای کوچکی نظیر بلژیک و ایتالیا است. در آسیا؛هند با این که بیش از ۱۲ میلیارد دلار صادرات دارد یا تایلند که ۵/۲ میلیارد دلار سهمش از صادرات است نقش جدی در صادرات کل دنیا برعهده ندارند. مهندس طاهرنژاد رئیس سازمان صنایع دستی عدم مقررات لازم و امکانات را از مهم ترین دلایل عقب ماندگی ایران عنوان کرد. این امر باعث می شود افرادی که در این زمینه تجربه و امکانات دارند به دلیل محدودیتهای قانونی و برخی مقررات برای سرمایه گذاری به کشورهای دیگر بروند. در حال حاضر بیش از ۴ میلیون جوان فارغ التحصیل جویای کار داریم که با وجود بستر مناسب می توانند در این صنعت مشغول به کار شوند.

اصلاح قانون و ایجاد امنیت

اصلاح قانون و مقررات در حوزه تبادل طلا و جواهر و ایجاد امنیت برای برقراری نمایشگاه طلا و جواهر از مهم ترین کارهایی است که باید صورت گیرد. تا به حال چند بار قرار بوده تا نمایشگاه طلا و جواهر در ایران برگزار شود اما سازمان توسعه و تجارت به دلیل مشکلات امنیتی این کار را به تعویق انداخته است. از اهداف آینده وزارت صنایع و معادن اختصاص دادن یک برج در محدوده میدان ونک برای ایجاد شهرک طلا و جواهر است. که در این ساختمان سایر امکانات نظیر بانک، بیمه و مراکز خدماتی وجود خواهد داشت. یکی از مشکلاتی که در تولید طلا و جواهر وجود دارد آلودگی زیست محیطی است که پردازش طلا و جواهر در محیط به وجود می آید که در حال حاضر مسئولین محیط زیست صنایع دستی در حال مذاکره برای حل این مشکل هستند تا امنیت و بهداشت رعایت شود.

ضرورت انجمن صنفی

دنیای امروزه با گذشته بسیار متفاوت شده و تغییرات خیلی سریع رخ می دهد. نهادهای دولتی باید پاسخگوی صنعتگران، تولیدکنندگان و کارآفرینان باشند. مقررات نباید در دولت یا قوه مقننه پشت درهای بسته تعیین شود، بلکه کارگر، کارفرما و کارآفرین باید در تعیین قانون با سایر مراکز مشارکت داشته باشند. کارگران باید بتوانند از حقوق صنفی خودشان در مجامع دولتی و قوه مقننه دفاع کنند. برای این کار مشارکت اعضای هر صنف بسیار ضروری است تا نظرات خود را در رابطه با کار و صنعتی که در آن فعال هستند بیان کنند. دکتر سپهری معاونت وزیر کار اهداف و برنامه های وزارت کار را ارائه خدمات مشاوره ای، آموزشی، پتروشیمی و فنی عنوان کرد. بسیاری ازاعضا و تولید کنندگان از قوانین کار، تولید، صنعت و مالیات اطلاع چندانی ندارند، انجمن صنفی می تواند با تکیه بر فناوری اطلاعات آموزش هایی را از طریق اینترنت به اعضا بدهد و از این طریق تبادل اطلاعات صورت گیرد. انجمن صنفی می تواند مشاوره حقوقی به اعضا بدهد تا حقوق صنعت خود را بشناسد و اگر اختلالاتی وجود داشته باشد در خود انجمن صنفی از طریق مذاکره برطرف شود.

نقش طلا و جواهر در اقتصاد خانواده

طلا و جواهر در ایران همواره علاوه بر نقش تزئینی جنبه سرمایه گذاری داشته است. اکثر مردم طلا و جواهر را هم به صورت زینتی و هم به لحاظ اندوخته تهیه می کنند. یعنی طلا را هر زمان که بخواهیم می توانیم به پول رایج کشور تبدیل کنیم. در زمانهایی که هنوز پول رایج در کشور وجود نداشت طلا به عنوان پول بین مردم رد و بدل می شد. این نگرش همچنان در ایران وجود دارد و هنوز مردم به عنوان سرمایه گذاری طلا و جواهر را به عنوان گزینه های اول انتخاب می کنند، یعنی پس از خرید اگر احتیاج باشد آن را تبدیل به پول می کنند و در غیر این صورت آن را به عنوان پس انداز نگه می دارند. با توجه به این ویژگی ها در شرایط کنونی ما نیاز داریم تا با سایر کشورهایی که در این صنعت پیشرفت کرده اند هماهنگ شویم و علت های عقب ماندگی خود را در این هنر و صنعت پیدا کنیم. به عنوان مثال کشور ترکیه که تا ۱۰ سال پیش کارها و محصولات دست دوم را از ایران تهیه می کرد،امروزه بسیار پیشرفته تر از کشور ما شده است و هر ساله چندین نمایشگاه تخصصی برگزار می کند. آنها خودشان را با شرایط موجود وفق داده اند، ارزش این صنعت را فهمیده و برای کسانی که در این صنعت فعال هستند امکانات لازم را فراهم کرده اند. کشورهایی که در صنعت طلا و جواهر رشد کرده اند تعرفه های دست و پاگیر وارداتی و صادراتی از میان برداشته اند، این امر باعث رشد و حرکت صنعتگران و تولید کنندگان شده است. فرهنگ سازی اولین و مهم ترین حرکت در صنف طلا و جواهر است ،اکثر اعضای این حرفه فرهنگ و ادبیات درخواست های خود را نمی دانند. در تمام دنیا امنیت شغلی و حرفه ای برای این صنعت لحاظ شده و نگاه ویژه ای به آن دارند. در ایران مسئولان وزارت بازرگانی، صنایع معادن هنوز به این نتیجه نرسیده اند که صنعت طلا و جواهر قوانین خاص خود را می خواهد. محسن موحدی دبیر مجله طلا و جواهر می گوید: دیگر زمانی برای آزمون و خطا باقی نمانده حضور کمرنگ ما در صحنه جهانی به نفع رقبا است. قراردادهای WTO امضا می شود، آیا ما در مقابل کشورهایی که تا چند سال پیش جایگاهی در این صنعت نداشتند حرفی برای گفتن داریم.
به هر حال در اکثر نقاط جهان آموزش رشته های مختلف در این زمینه به صورت حرفه ای در مقاطع دانشگاهی و صورت آکادمیک وجود دارد، اما در ایران تعداد زیادی از دوستداران این هنر و صنعت از جمله افرادی که رشته کار و دانش و یا آموزشهای فنی و حرفه ای تحصیل کرده اند و جویای ترقی و ارتقای سطح دانسته های علمی و فنی هستند با درهای بسته مواجه می شوند. اکثر آنها باید به دنبال کار در کارگاه های معمولی باشند و یا تغییر شغل بدهند
http://www.jtd.ir
http://www.tehrandisplay.com